رویداد «رایانش ابری، دولت الکترونیک و هوشمندسازی کسب‌وکارها» برگزار شد| یک قدم تا صرفه‌جویی و چابک‌سازی کسب‌وکارها

به گزارش «نبض فناوری»، روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران اعلام کرد، در ابتدای این رویداد که در سالن همایش ساختمان نادریِ وزارت صمت برگزار شد، امیرحسین اسدی، مدیرکل دفتر خدمات کسب و کار وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به مطالعاتی که در اتحادیه‌ی اروپا در زمینه‌ی رایانش ابری انجام شده بود، گفت: براساس این مطالعه اعلام شده است که 67 درصد کسب و کارها هیچ شناختی از این مباحث ندارند.

او ادامه داد: در ایران نیز طی پژوهشی که بر روی چهار هزار نفر انجام شده بود، مشخص شد میزان آشنایی کسب و کارها با حوزه‌ی رایانش ابری بسیار کم است.

اسدی با بیان اینکه استفاده از مراکز خدمات داده و رایانش ابری صرفه‌جویی قابل توجهی در هزینه‌ها ایجاد می‌کند، تأکید کرد: در عین حال در این زمینه به قوانینی که امنیت نگهداری و حفظ اطلاعات را مورد توجه قرار دهد، نیاز مبرمی داریم. نکته‌ی دیگری که در این حوزه باید مورد توجه قرار بگیرد این است که باید در تمامی ادارات و موسسات خصوصی، نحوه‌‎ی استفاده از این خدمات را جا انداخته و در این زمنیه فرهنگ سازی کنیم.

مدیرکل دفتر خدمات کسب و کار وزارت صمت با اعلام اینکه نیاز است میثاقی با یکدیگر ببندیم، افزود: اول اینکه شرکت‌ها و کسب و کارهای مرتبط در وزارتخانه‌ها را برای استفاده از خدمات مراکز داده و ابری توانمند کنیم. دوم اینکه آئین‌نامه‌ها و قوانین حمایتی در این زمینه ایجاد کنیم و سوم اینکه شرکت‌های رایانش ابری را توانمند سازیم.

اول فرهنگ‌سازی، بعد تنظیم‌گری

محمدرضا قلعه‌نوی، عضو هیأت مدیره‌، رئیس رسته‌ی خدمات فناوری اطلاعات و رئیس کمیسیون خدمات مراکز داده و ابری نیز طی سخنانی گفت: از حدود سال 87 که موضوع مراکز داده مطرح شد، این حوزه با دغدغه های متعددی نظیر تنظیم گری ، تعرفه گذاری ، خدمات قابل ارائه و استانداردهای مرتبط با آن مواجه بود و رفته رفته با ظهور و بروز خدمات نوین همچون رایانش ابری ، شبکه های توزیع محتوا و دیگر فناوری های روز دنیا موارد فوق اهمیت ویژه تری پیدا کرد.

او ادامه داد: مبحث محاسبات ابری از حدود 20 سال پیش در دنیا مطرح شد و حجم درامدی حدود 680 میلیارد دلاری تا سال 2025 برای آن پیش بینی شده است اما علی رغم وجود زیرساخت ها و خدمات مناسب در کشور این حوزه هنوز جایگاه خود را بدست نیاورده و کماکان با محدودیت هایی در بهره برداری آن در سازمان ها دولتی و برخی شرکت های خصوصی مواجه است.

قلعه‌نوی با بیان اینکه در این زمینه خلاء‌هایی در ایران وجود دارد، تأکید کرد: در گام اول به فرهنگ‌سازی جدی در این زمینه هم در بخش خصوصی و هم در بخش حاکمیتی نیاز داریم. این فرهنگ‌سازی باید از خود ما آغاز شود و پس از آن گام‌های دیگری از جمله استانداردسازی و تنظیم‌گری دنبال شود.

عضو هیأت مدیره‌ی نصر تهران ضمن معرفی اجمالی سازمان متبوع خود گفت: ما به عنوان نماینده‌ی حدود 20 هزار عضو در نصر کشور و حدود هشت هزار عضو در نصر تهران در اینجا حضور داریم. در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران ظرفیت‌های متعدد و متنوعی در حوزه‌‎های سخت‌افزار، نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات و همچنین فناوری‌های مالی در قالب 22 کمیسیون وجود دارد و امیدواریم مسیری که در زمینه‌ی خدمات مراکز داده و رایانش ابری آغاز کرده‌ایم، ادامه‌دار باشد.

رایانش ابری چیست؟

پس از سخنرانی‌های آغازین، پنلی آموزشی با عنوان «مفاهیم رایانش ابری، ویژگی‌ها، مدل‌های خدمات و ...» توسط رضا حیدری، مدیر حساب مشتریان ابرزس ارائه شد. در این پنل او به ارائه‌ی تعریفی از رایانش ابری پرداخت و گفت: رایانش ابری مدلی است که در آن دسترسی به فضای مشترکی از منابع پردازشی قابل تنظیم (شبکه‌ها، سرورها، ذخیره‌سازها، برنامه‌های کاربردی و سرویس‌ها) به راحتی، از همه جا و طبق درخواست استفاده کننده فراهم شده است.

او با بیان اینکه هر فردی می‌تواند از سرویس رایانش ابری استفاده کند، تأکید کرد: این موضوع صرفا به صنف فناوری اطلاعات محدود نیست و تمامی اصناف و صنایع توانایی بهره‌مند شدن از این سرویس را دارند و می‌توانند به وسیله‌ی آن هزینه‌های راه اندازی و نگهداری از سیستم‌های رایانه‌ای خود را تا حد زیادی کاهش دهند.

حیدری با مرور تاریخچه‌ی ظهور رایانش ابری، ویژگی‌‎های اصلی رایانش ابری را برشمرد: سرویس‌دهی براساس تقاضا، دسترسی به شبکه گسترده، ادغام منابع، قابلیت انعطاف سریع؛ به شکلی که در صورت نیاز سرویس دهنده میزان سرویس‌دهی را بنا به در خواست مشتری بیشتر و یا کمتر کند و قابلیت اندازه گیری و محاسبه دقیق هزینه‌ی استفاده از رایانش ابری بسته به اندازه‌ی استفاده‌ی سرویس گیرنده.

او در ادامه توضیحاتی درباره‌ی مدل ارائه‌ی خدمات رایانش ابری شامل زیر ساخت به عنوان خدمت ((IaaS، بستر نرم افزاری به عنوان خدمت (PaaS) و نرم افزار به عنوان خدمت ((SaaS ارائه کرد.

حیدری در بخش پایانی توضیحات خود، به مدل‌های پیاده‌سازی خدمات ابری پرداخت و گفت: ابر عمومی برای استفاده عموم و افراد، ابر خصوصی برای استفاده‌ی سازمان‌ها و نهادهای بزرگتر، ابر ترکیبی که تلفیقی از سرویس ابر عمومی و خصوصی است و همچنین ابر جمعی که در این مدل زیرساخت ابری برای اجتماعی از مشتریان سازمان‌های مختلف که باهم منافع، ماموریت، نیازهای امنینی و ملاحظات مشترک دارند، استفاده می‌شود.

مزایا و موانع استفاده از رایانش ابری

در بخش پایانی این رویداد، پنل «مزایا و موانع استفاده از رایانش ابری» توسط پیمان ایزدپناه، عضو هیات مدیره‌ی پیوند آزاد شبکه و مسعود شیری، مدیر نگهداری و توسعه‌ی مرکز داده‌ی یکی از پروژه های شرکت پیوند آزاد شبکه و با همراهی محمدرضا قلعه‌نوی، عضو هیأت مدیره‌، و رئیس کمیسیون خدمات مراکز داده و ابری نصر تهران به صورت تعاملی ارائه شد.

در ابتدای این بخش، قلعه‌نوی با تأکید بر خارج شدن از فضاها و دیدگاه‌های سنتی گفت: باید طوری فرهنگ‌سازی شود تا کسب و کارها به جای صرف منابع مالی و انسانی برای پیاده سازی و راه اندازی شبکه‌های کامپیوتری و رایانه‌ای خود، روی اهداف اصلی شغلی‌شان متمرکز باشند.

پس از آن توضیحات جامعی از سوی ایزدپناه درباره‌ی سرویس رایانش ابری و دسکتاپ مجازی (desktop as a service) ارائه شد: دسکتاپ مجازی محاسن زیادی برای سرویس‌گیرنده‌ها دارد. به نحوی که آنها دغدغه‌ی قدیمی شدن سیستم، صرف هزینه‌ها‌ی نگهداری و نگرانی برای امینت اطلاعات را نخواهند داشت و در عین حال مقرون ‌به‌صرفه‌ترین رویکرد برای استقرار، مدیریت و ارتقای زیرساخت‎های آی تی در دسترس آنها خواهد بود.
شیری نیز در توضیحات بیشتری گفت: همچنین استقرار سرویس‌ها در فضای ابری به شما این انعطاف‌پذیری را می‌دهد که منابع خود را کنترل کنید. با کلیک بر روی یک دکمه، شما می‌توانید منابع ابر را برای پاسخگویی تقاضای موجود اضافه یا حذف کنید، با ابزارهای اتوماسیون که یک لایه‌ی اضافی را برای بهینه‌سازی مصرف منابع فراهم می‌کنند. این نوع کنترل منابع به شما کمک می‌کند بهره‌وری هزینه را ارائه دهید و در عین حال ارائه خدمات بهینه را برای کاربران نهایی خود حفظ کنید.

صرفه جویی در هزینه‌های مادی و عملیاتی و پیاده سازی آسان و سریع، بازیابی اطلاعات و زمان ورود به بازار از دیگر محاسن میز خدمت مجازی بود که در این پنل به آن پرداخته شد.

در ادامه‌ی این پنل به ریسک‎‌هایی که سرویس‌گیرنده‌ها برای استفاده از رایانش ابری با آن مواجه خواهند شد و همچنین راهکارهایی که برای کمتر کردن و از بین بردن آنها وجود دارد نیز اشاره شد: ریسک‌ها به دو شکل محسوس و نامحسوس وجود دارند.

در توضیحاتی گفته شد: ریسک‌های محسوس شامل دسترسی و دسترس پذیری است. به نحوی که اگر دسترسی شما به اینترنت قطع شود و یا ارتباط اینترنتی شما از کیفیت بالایی برخوردار نباشد، در استفاده از این تکنولوژی به مشکل برمی‌خورید. بنابراین استفاده از لینک‌های پایدار و با سرعت مناسب راهکار حل این چالش خواهد بود.

در ادامه بیان شد: همچنین بر خلاف دیتاسنتر که توسط یک گروه IT داخلی مدیریت می‌شود، رایانش ابری یک سیستم خارج از سازمان است که در آن کاربران داده‌های خود و نیازهای مربوط به آن را برون‌سپاری می‌کنند. به همین دلیل اعتبار فروشنده و یا ارائه دهنده‌ی سرویس بسیار مهم است. برای همین مشتریان می‌توانند با جست و جو در سایت معرفی خدمات دهنده‌های ابری به آدرس www.cloudirectory.ir به یک دایرکتوری تجاری از خدمات ابری دسترسی داشته باشند.

آخرین موضوعی که در این رویداد مورد بررسی قرار گرفت، ریسک‌های نامحسوس بود. با توجه به اینکه زیرساخت و تجهیزات فنی توسط شرکت تامین کننده خدمات بهره‌برداری می‌شود، کاربران نسبت به کیفیت آن‌ها اطلاعی ندارند و ممکن است تجهیزات فرسوده و راندمان پایین در اختیارشان قرار گیرد. به همین دلیل، استفاده از مرکز داده استاندارد مهم‌ترین راهکار برای برون رفت از این مشکل است.

تداوم خدمت، محرمانگی داده و راهکار استفاده از سرویس های رمزنگار، مکانیزم ذخیره‌سازی و راهکار طراحی مناسب زیرساخت ذخیره‌سازی و همچنین مکان داده و راهکار در اختیار داشتن چند مرکز داده‌ی استاندار از دیگر ریسک‌های نامحسوسی بود که به همراه راه‌حل‌های آن توسط مدرسان این پنل توضیح داده شد.

در انتهای این رویداد ضمن انجام پرسش و پاسخ، پیشنهاداتی مبنی بر ضرورت تعامل و همفکری با وزرات ارتباطات و فناوری اطلاعات به منظور بهره‌گیری این وزارتخانه و سایر وزارتخانه‌ها و ادارات از سرویس‌های رایانش ابری و همچنین ایجاد سازوکاری برای نظارت و بازرسی سرویس‌دهنده‌ها مطرح شد.